Let op: deze informatie is inmiddels geactualiseerd in dit artikel. 

Heb je een langdurig zieke werknemer in dienst? Dan was het slapend dienstverband tot voor kort dé manier om een opeenstapeling van kosten te voorkomen. Maar recente rechtspraak maakt hieraan een einde. Wanneer moet je een slapend dienstverband beëindigen? En (wanneer) kun je een dienstverband toch nog slapend houden?

Geen transitievergoeding bij slapend dienstverband

Als je een langdurig zieke werknemer ontslaat, heeft hij recht op een transitievergoeding. Dit kan flink in de papieren lopen. Daarom kiezen veel werkgevers ervoor om de werknemer niet te ontslaan, maar in plaats daarvan het dienstverband slapend te houden. De werknemer blijft dan na twee jaar arbeidsongeschiktheid gewoon in dienst, maar ontvangt geen loon meer.

Een dienstverband slapend houden: niet (meer) toegestaan?

Tot voor kort was het in stand houden van een slapend dienstverband niet in strijd met het goed werkgeverschap. Oók niet als het enige doel hiervan was om betaling van de transitievergoeding te omzeilen. Werkgevers konden daarom niet worden verplicht om een dienstverband na twee jaar arbeidsongeschiktheid te beëindigen.

Met zijn beschikking van 8 november 2019 maakt de Hoge Raad een einde aan het slapend dienstverband. Omdat werkgevers per 1 april 2020 (ook met terugwerkende kracht) een beroep kunnen doen op de Compensatieregeling transitievergoeding, is een ‘goed werkgever’ gehouden om in te stemmen met de beëindiging van het dienstverband als de werknemer voorstelt om zijn dienstverband met wederzijds goedvinden te beëindigen.

Uitzondering bij gerechtvaardigd belang

De Hoge Raad geeft nog wel een uitzondering. De werkgever hoeft het dienstverband namelijk niet te beëindigen, als hij daarbij een gerechtvaardigd belang heeft. Zoals in het geval dat re-integratie een reële mogelijkheid is. Houd er dan wel rekening mee dat je de werknemer bij herstel, ook echt weer aan het werk moet helpen.

Er is in ieder geval géén sprake van een gerechtvaardigd belang als de werknemer binnenkort de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. En ook slechte financiële gevolgen voor de werkgever leveren niet gauw een gerechtvaardigd belang op. Wel is het in dat geval mogelijk om in termijnen te betalen of om de betaling op te schorten tot na 1 april 2020.

Compensatieregeling transitievergoeding

Bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst heeft ook de langdurig zieke werknemer (dus) recht op een transitievergoeding. Per 1 april 2020 kun je hiervoor een compensatie aanvragen. Kort gezegd moet je dan aan de volgende voorwaarden voldoen:

  • je hebt de transitievergoeding daadwerkelijk op of na 1 juli 2015 aan de werknemer betaald, en;
  • de werknemer was niet voor 1 juli 2015 al 104 weken arbeidsongeschikt, en;
  • de werknemer had recht op de transitievergoeding, en;
  • de werknemer is wegens langdurige arbeidsongeschiktheid ontslagen, en;
  • de compensatie wordt binnen zes maanden na betaling bij het UWV aangevraagd. Heb je de transitievergoeding voor 1 april 2020 betaald? Dan heb je tot 1 oktober 2020 de tijd om de compensatie bij het UWV aan te vragen.

Let op. De compensatie is nooit hoger, dan het bedrag dat tijdens ziekte aan loon is doorbetaald en bovendien nooit meer dan het feitelijk betaalde bedrag. Ook bedraagt de compensatie nooit meer dan de hoogte van de transitievergoeding die de werkgever verschuldigd zou zijn, als het contract meteen was beëindigd na afloop van twee jaar arbeidsongeschiktheid.

Hoogte van de transitievergoeding versus compensatie

De hoogte van de transitievergoeding moet per 1 januari 2020 worden berekend via de nieuwe rekenmethode. Volgens de Hoge Raad geldt hierbij dat deze vergoeding “ten minste…, maar niet meer…”, hoeft te bedragen, dan het bedrag dat  je verschuldigd zou zijn als het contract meteen na afloop van twee jaar arbeidsongeschiktheid was beëindigd. Deze overweging laat ruimte voor onderhandeling over de exacte hoogte van de vergoeding.

De hoogte van de transitievergoeding staat los van van het bedrag dat jij als werkgever op basis van de compensatieregeling op het UWV kan verhalen. Dat kan dus betekenen dat de hoogte van de transitievergoeding hoger uitvalt dan het bedrag dat je aan compensatie ontvangt. Dat is bijvoorbeeld het geval als:

  • het brutoloon dat tijdens arbeidsongeschiktheid is doorbetaald, lager is dan de wettelijke transitievergoeding, of;
  • je het dienstverband niet meteen hebt beëindigd na twee jaar arbeidsongeschiktheid. De transitievergoeding die verschuldigd is over de periode waarin het dienstverband slapend werd gehouden, wordt namelijk niet gecompenseerd, maar zal door de werknemer in onderhandeling wel mee worden genomen voor de vaststelling van de hoogte van de ontslagvergoeding.

Let op! Actie voor 1 januari 2020?!

Let extra op als de werknemer al heeft aangegeven dat hij het dienstverband wil beëindigen. Want wacht je in dat geval met het beëindigen tot na 1 januari 2020, dan riskeer je toch een hogere transitievergoeding, die mogelijk niet (volledig) wordt gecompenseerd. Het compensatiebedrag wordt namelijk altijd gebaseerd op de rekenmethode die vanaf 1 januari 2020 gaat gelden. Terwijl de werknemer die vóór deze datum twee jaar ziek is, recht heeft op een (hogere) transitievergoeding op basis van de oude rekenmethode. Een deel van de transitievergoeding waar de werknemer recht op heeft komt dan mogelijk helemaal niet in aanmerking voor compensatie.

Tips

Tot slot enkele tips:

  • Wanneer de werknemer een voorstel tot beëindiging van zijn dienstverband na twee jaar arbeidsongeschiktheid heeft gedaan, doe je er verstandig aan om de einddatum van het dienstverband nog in 2019 te laten vallen. Doe je dit niet, dan loop je het risico dat de transitievergoeding hoger is dan het uiteindelijk door het UWV te compenseren bedrag;
  • Wanneer de werknemer nog niet kenbaar heeft gemaakt dat hij het dienstverband wil beëindigen, is het de vraag waar je als werkgever verstandig aan doet. Ook dan loop je bij niets doen of een beëindiging in 2020 het risico om de compensatie van het UWV (gedeeltelijk) mis te lopen. Het hangt van jouw individuele geval af of je nu in actie moet komen of niet;
  • Uitbetaling van de transitievergoeding kan worden gesteld op na 1 april 2020, zodat de periode van voorfinanciering voor de werkgever verkort wordt/vermeden wordt.
  • Om in aanmerking te komen voor compensatie moet je ervoor zorgen dat het dossier van de betreffende werknemer helemaal op orde is. Dan kun je de compensatie (straks) meteen aanvragen. Je moet in ieder geval de volgende gegevens aan het UWV kunnen verstrekken:
    • de arbeidsovereenkomst, en;
    • het bewijs waaruit blijkt dat de arbeidsovereenkomst is geëindigd wegens langdurige arbeidsongeschiktheid (zorg dus voor de juiste bewoordingen in de vaststellingsovereenkomst), en;
    • het bewijs dat je tijdens ziekte loon hebt doorbetaald aan de werknemer, en;
    • de gegevens die zijn gebruikt om de hoogte van de transitievergoeding te berekenen, en;
    • een bankafschrift waaruit blijkt dat de transitievergoeding is betaald.

Vragen over slapende dienstverbanden?

Zijn er binnen jouw organisatie nog slapende dienstverbanden? Dan moet je nu in actie komen. Neem dus gerust contact met me op. Ik help je graag verder.