Wil je jouw werknemer ontslaan? Dan moet er een voldragen ontslaggrond zijn. Is dat niet het geval, dan kun je vanaf 1  januari 2020 meer ontslaggronden met elkaar te combineren. Hoe zit dat?

Ontslag mogelijk bij beperkt aantal omstandigen

Een werknemer ontslaan mag niet zomaar. Dat is alleen toegestaan als je je kunt beroepen op een redelijke grond voor ontslag. Deze gronden zijn echter beperkt. Er moet sprake zijn van één van de volgende omstandigheden:

  1. bedrijfseconomische redenen (a-grond);
  2. langdurige arbeidsongeschiktheid (b-grond);
  3. frequent verzuim met onaanvaardbare gevolgen (c-grond);
  4. disfunctioneren (d-grond);
  5. verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer (e-grond);
  6. weigeren van werk wegens gewetensbezwaar (zonder dat aanpassing van de functie mogelijk is) (f-grond);
  7. een verstoorde arbeidsrelatie (g-grond);
  8. andere omstandigheden dan de gronden a t/m g, die zodanig zijn dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden verwacht dat hij de arbeidsovereenkomst voortzet (h-grond).

Voor iedere ontslaggrond gelden specifieke voorwaarden. Pas als aan álle vereisten voor de betreffende grond wordt voldaan, kan de werknemer worden ontslagen.

Geen voldragen ontslaggrond, en dan?

Stel, een werkgever wil een werknemer ontslaan wegens disfunctioneren (d-grond). Vereist is dan onder meer dat hij het functioneren van de werknemer heeft proberen te verbeteren. Maar het verbetertraject wordt in de praktijk  nogal eens vroegtijdig afgebroken. Bijvoorbeeld, omdat de werknemer zich ziek meldt of omdat de arbeidsrelatie op een andere manier verstoord is geraakt. Op dat moment is er meestal echter nog geen sprake van een duurzaam of ernstige verstoorde relatie.

Voor de beëindiging van het contract, kun je je dus niet beroepen op een voldragen d- óf g-grond. Maar dat betekent in de praktijk vaak wel een onwerkbare situatie. Vanaf 1 januari 2020 kan de cumulatiegrond in deze gevallen uitkomst bieden.

De cumulatiegrond: voorwaarden

Met de cumulatiegrond (of de i-grond) kunnen verschillende ontslaggronden met elkaar worden gecombineerd.  Er moet dan worden voldaan aan de volgende voorwaarden:

  • er is sprake van een combinatie van twee of meer onvoldragen ontslaggronden, en;
  • instandhouding van het arbeidscontract kan niet meer van de werkgever worden gevergd.

Eerste uitspraken: wat zegt de rechter?

Of ontslag met de i-grond ook echt gemakkelijker wordt, moet nog maar blijken. In de eerste 3 uitspraken, wordt het beroep op de cumulatiegrond namelijk afgewezen.  Welke conclusies kunnen hieruit worden getrokken?

  1. In alledrie de uitspraken wordt de i-grond in het ontbindingsverzoek niet afzonderlijk toegelicht. Het is daarom belangrijk om de i-grond niet alleen aan het verzoekschrift toe te voegen, maar ook met feiten te onderbouwen. Herhaal dus alle omstandigheden die voor de cumulatiegrond van belang zijn en voeg (het liefst) extra feiten toe als dat kan.
  2. Bovendien wordt er in de eerste uitspraken een strenge maatstaf gehanteerd. De kantonrechter lijkt het belangrijk te vinden dat in ieder geval één ontslaggrond ‘bijna voldragen’ is. Opmerkelijk is wel dat deze eis niet als zodanig in de wet of wetsgeschiedenis staat. Het is daarom nog even afwachten of deze maatstaf ook in hogere rechtspraak stand houdt.

De eerste uitspraken onderstrepen in ieder geval het grote belang van een goede dossieropbouw, óók bij een beroep op de cumulatiegrond. Stap dus niet te snel naar de rechter, maar win bij twijfel eerst advies in. Meer weten? Bekijk de betreffende uitspraken:

Wanneer kan combineren niet?

Niet alle ontslaggronden kunnen met elkaar gecombineerd worden. Ontslag is alleen mogelijk bij omstandigheden die zien op de ontslaggronden c tot en met h. In de volgende situaties kan combineren niet:

  • Bedrijfseconomisch ontslag (a-grond) leent zich volgens de wetgever niet voor cumulatie. Dus wil je een werknemer ontslaan om bedrijfseconomische redenen? Dan blijft het essentieel dat er aan alle formele vereisten is voldaan.
  • Ook ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid (b-grond) kan niet met de de andere ontslaggronden worden gecombineerd. De wetgever gaat er namelijk vanuit dat er óf wel óf geen sprake van langdurige arbeidsongeschiktheid.

Extra vergoeding bij toepassing i-grond

Wil je een beroep doen op de cumulatiegrond? Houd dan wel rekening met extra kosten.  De rechter kan de werknemer namelijk een extra vergoeding toekennen als er verschillende ontslaggronden met elkaar worden gecombineerd. De hoogte van deze extra vergoeding hangt af van de mate waarin wordt voldaan aan de ontslaggronden. Uitgangspunt is: hoe minder ‘voldragen’ de ontslaggrond, hoe hoger de extra vergoeding uitvalt. Met als maximum: 50% van de toe te kennen transitievergoeding.

Meer weten over de kosten voor ontslag? Lees mijn artikel: ‘Transitievergoeding: wat kost ontslag’.

Tips

Wil je je werknemer ontslaan? Houd dan rekening met de volgende tips:

  • Probeer altijd eerst een schikking met de werknemer te treffen. Als dat lukt, kun je de overeenkomst namelijk zonder rechterlijke tussenkomst beëindigen.
  • Zorg voor een goede dossieropbouw. Dan vergroot je de kans op een succesvol ontslag op basis van een voldragen ontslaggrond. Of anders op basis een ‘bijna-voldragen’ ontslaggrond.
  • Houd er rekening mee dat werknemers bij ontslagonderhandelingen de extra vergoeding bij ontslag wegens de cumulatiegrond gaan gebruiken. Dus hoe sterker het dossier, hoe goedkoper het ontslag wordt.

Heb je vragen over de cumulatiegrond?

Of wil je praktisch advies bij ontslag van een werknemer? Neem dan vrijblijvend contact met mij op. Ik help je verder.